บรรณานิทัศน์หนังสือ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา เจ้าฟ้ามหาจักรีสิรินธร มหาวชิราลงกรณวรราชภักดี สิริกิจการิณีพีรยพัฒน รัฐสีมาคุณากรปิยชาติ สยามบรมราชกุมารี
หนังสือพระราชกรณียกิจ
สภาวิจัยแหํงชาติ. สมเด็จพระเทพรัตนเทพสุ ดาฯ สยามบรมราชกุมารี นักวิจัยดีเด่นแห่งชาติ . กรุงเทพฯ : สภาวิจัยแหํงชาติ, ๒๕๔๕. [เลขเรียกหนังสือ 929.709593 ท622ค] “สมเด็จพระเทพรัตนเทพสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี นักวิจัยดีเด่นแห่ งชาติ ” หนังสือที่บอกเลําเรื่องราวการศึกษาค๎นคว๎าหรือการทาวิจัยของสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรม สมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุ ม ารี เพื่ อ เป็ น การน าความรู๎ ที่ได๎ จ ากการวิ จั ย มาใช๎ ประกอบการแก๎ไขปัญหาในเรื่องตําง ๆ ให๎แกํประชาชน เนื่ อ งจากการที่ ทรงเสด็ จ ไปเยี่ ย มเยื อ นราษฎรใน ท๎องถิ่นชนบท พระองค๑ทรงทอดพระเนตรเห็นปัญหาตําง ๆ ที่ประชาชนเหลํานั้น กาลั งประสบ ไมํ วํา จะเป็ น ปัญหาของการศึกษา (ความไมํรู๎หนังสือ) สถานะความเป็น อยูํ (ความยากจน) หรื อ แม๎ กระทั่ งปั ญหาเรื่ อ ง สุขภาพ สุขอนามัย และสาธารณู ปโภคที่ ค วรได๎ รั บ พระองค๑ ทํา นทรงทอดพระเนตรเห็ น ปั ญหานี้ อ ยํ า ง ชัดเจน จนเกิดเป็นการคิดค๎นทฤษฎีและรูปแบบวิ ธีการชํวยเหลือประชาชนให๎มี วิถีชีวิตที่ดีมากยิ่งขึ้น ซึ่งนอกจากการพัฒนางานวิจัยเพื่อความเป็นอยูํของประชาชนแล๎ ว สมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารียังเป็นสํวนหนึ่งในการชํวยสํ งเสริ ม งานวิ จั ย ของผู๎ อื่ น ให๎สาเร็จตามเป้าหมายจนสามารถนาไปประยุกต๑ใช๎ได๎อยํา งเกิ ด ประโยชน๑ เพื่ อ ยกระดั บคุ ณ ภาพชี วิต ของ ประชาชนและเสริมสร๎างความมั่นคงในชาติภายใต๎พระบรมโพธิ สมภารของพระบาทสมเด็ จ พระปรมิ น ทร มหาภูมิพลอดุลยเดช
คณะอนุกรรมการฝ่ายจัดทาหนังสือเฉลิมพระเกี ยรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. สืบสานพระราชปณิ ธาน สามทศวรรษจรัสหล้า การพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุร กั นดาร. กรุงเทพฯ : สานักงานเสริมสร๎างเอกลักษณ๑ ของชาติ, ๒๕๕๔. [เลขเรียกหนังสือ 305.231 ส736] “สืบสานพระราชปณิ ธาน สามทศวรรษจรัสหล้า การพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุร กันดาร” หนังสือเกี่ยวกับการดาเนินงานพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่ น ทุ ร กั น ดารที่ สมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าช เจ๎า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเสด็จ ไปเยี่ ย มเยื อ นเด็ กและเยาวชนในถิ่ น ทุรกันดาร พระองค๑ทํานทรงทอดพระเนตรเห็นวิถีชีวิตและความทุกข๑ ย ากลาบากของประชาชนที่ อ ยูํ ในถิ่ น ทุรกันดาร และมีพระราชประสงค๑ที่จะพัฒนาคุณ ภาพชี วิต ของประชาชนในท๎ อ งถิ่ น ทุ ร กั น ดารให๎ ดี ยิ่ งขึ้ น โดยเฉพาะเด็กและเยาวชนที่จะเป็นกาลังสาคัญในการพั ฒ นาประเทศในวั น ข๎ า งหน๎ า โดยเริ่ ม ต๎ น จากการ พัฒนาโครงการอาหารกลางวันที่ถือเป็ น ปั จ จั ย สาคั ญในการพั ฒ นาเด็ กและเยาวชน การจั ด ทาโครงการ สํ งเสริ ม การศึ กษ าและทรั พ ยากรธรรมชาติ สิ่ งแวด ล๎ อ มเป็ น ปั จ จั ย ที่ จ ะชํ วยให๎ เด็ กและเยาวชนได๎ เจริญเติบโตอยํางมีคุณภาพ มีสุขภาพที่ดี และเรียนรู๎ที่จ ะชํ วยเหลื อ ตนเองด๎ วยการมี ทักษะการทางานใน การเลี้ยงชีพอยํางเหมาะสม
อัจฉรา ลิ้มวงษ๑ทอง และคนอื่น. รัตนมณีศรีศิล ปศาสตร์. กรุงเทพฯ : พริ้นติ้งแอนด๑พับลิชชิ่ง, ๒๕๕๓. [เลขเรียกหนังสือ 929.709593 ท622ร] “รัตนมณีศรี ศิลปศาสตร์ ” หนังสือราชสดุดีเฉลิมพระเกียรติคุณ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎า กรมสมเด็จพระเทพรั ต นราชสุ ด า ฯ สยามบรมราชกุมารีทมี่ หาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล ทั้ง ๗ แหํง ประกอบด๎วยมหาวิ ทยาลั ย เทคโนโลยี ราชมงคลกรุงเทพ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี ร าชมงคลพระนคร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสิ น ทร๑ มหาวิ ทยาลั ย เทคโนโลยี ร าชมงคลล๎ า นนา มหาวิ ทยาลั ย เทคโนโลยีราชมงคลสุวรรณภู มิ และมหาวิ ทยาลั ย เทคโนโลยี ร าชมงคลอี สาน ได๎ รํ วมกั น จั ด ทาขึ้ น เพื่ อ เผยแพรํพระเกี ย รติ คุ ณ และพระกรุ ณ าธิ คุ ณ ที่ ทรงมี ตํ อ คณะศิ ลปศาสตร๑ ในทุ กสาขาวิ ชาให๎ ปรากฏแกํ ประชาชนทั่วไป เพื่อให๎เห็นถึงพระปรีชาสามารถและพระอั จ ฉริ ย ภาพทางด๎ า น ภาษา วรรณศิ ลป์ ดนตรี ทัศนศิลป์ ประวัติศาสตร๑ ศิลปวัฒนธรรม ตลอดจนการเจริญสัมพันธไมตรีกับตํางประเทศของพระองค๑ทํา น
ประคอง เจริญจิตรกรรม. สมเด็จพระเทพฯ เสด็จยุโรป. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ๑นิยมกิจ, ๒๕๒๕. [เลขเรียกหนังสือ 914 ป198ส ฉ.2] “สมเด็จพระเทพฯ เสด็จยุโรป” หนังสือที่บอกเลําเรื่อ งราวการเสด็ จ ไปเยี่ ย มชมยุ โ รป ประกอบด๎ วยสมาพั น ธ๑ สวิ ส สาธารณรั ฐ ออสเตรี ย และสหพั น ธ๑ สาธารณรั ฐ เยอรมั น ของสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ซึ่งเนื้อหาในหนังสือจะกลําวถึงภาพพระอิริยาบถตํ า ง ๆ ที่ พ ระองค๑ ทรง ประทับอยูํในตํางประเทศขณะเยือนยุโรป โดยที่ภาพเหลํานี้จะเป็นภาพที่ไมํเคยปรากฏที่ ไหนมากํ อ น อี กทั้ ง ภายในหนังสือยังประกอบด๎วยเนื้อหาที่ มี สาระเกี่ ย วกั บการเสด็ จ พระราชด าเนิ น เยื อ นยุ โ รป เป็ น การให๎ ความรู๎เกี่ยวกับขนบธรรมเนียม วัฒนธรรม และสภาพบ๎านเมืองตลอดจนความเป็ น มาของสถานที่ แ หํ งนั้ น อยํางละเอียด
นอกจากนี้หนั งสื อ เลํ ม นี้ ยั งเป็ น หนั งสื อ บั น ทึ กประวั ติ ศ าสตร๑ ของชาติ ไทยเกี่ ย วกั บเหตุ การณ๑ ที่ พระองค๑ทรงเสด็จพระราชดาเนินเยือนยุโรปในระหวํางวันที่ ๒๙ พฤษภาคม ถึ ง วั น ที่ ๒๔ มิ ถุน ายน พ.ศ. ๒๕๒๕ ซึ่งเป็นการเจริญสัมพันธไมตรีกับตํางประเทศอยํา งเป็น ทางการอีกด๎วย
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร๑. คณะมนุษยศาสตร๑. ดวงแก้วแห่งวรรณกรรม. กรุงเทพฯ : อมรินทร๑พริ้นติ้งแอนด๑พับลิชชิ่ง, ๒๕๔๖. [เลขเรียกหนังสือ 895.9109 ด154]
“ดวงแก้วแห่ง วรรณกรรม” หนังสือที่บอกเลําเรื่องราวเกี่ยวกับพระปรีชาสามารถของสมเด็จพระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพรัตนราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุ ม ารี ที่ เป็ น เลิ ศ ในด๎ า นวรรณคดี โดยเฉพาะอยํ า งยิ่ งในสาขา วรรณคดีไทยจนได๎รับการยกยํองวําเป็นทั้งปราชญ๑และกวี ซึ่งความเป็นปราชญ๑ แ ละกวี ของพระองค๑ ทํา นนั้ น เกิดจากความชอบในการแสวงหาความรู๎อยูํตลอดเวลา พระองค๑ทํานทรงโปรดการอํานหนั งสื อ เป็ น ที่ สุด อี ก ทั้งยังได๎รับการสํงเสริมและสนับสนุนจากสมเด็จพระนางเจ๎ า สิ ริ กิติ์ พระบรมราชิ นี น าถ พระบรมราชชนนี พันปีหลวง ให๎ทรงอํานวรรณคดีเอกของไทย ได๎แกํ พระอภัยมณี รามเกี ย รติ์ และอิ เหนา เป็ น ต๎ น จนเกิ ด เป็นความสนพระราชหฤทัยในวรรณคดีไทยเป็นอยํา งยิ่ ง อีกทั้งสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุ ม ารี ยั งทรง พระราชนิพนธ๑บันเทิงคดีเป็นจานวนมาก ทั้งเรื่องที่ทรงแปลและเรื่ อ งที่ ทรงพระราชนิ พ นธ๑ ด๎ วยตนเอง ซึ่ ง บทกวีบางเรื่องยังแสดงถึงพระราชดาริที่สร๎างสรรค๑ มีการสะท๎ อ นความเป็ น นั กอนุ รั กษ๑ แ ละนั กพั ฒ นาของ
พระองค๑ทําน
สานักงานสลากกินแบํงรัฐบาล. รัตนมณีแห่ง แผ่นดิ น. กรุงเทพฯ : สานักงาน, ๒๕๔๖. [เลขเรียกหนังสือ 929.709593 ท622สร] “รัตนมณีแห่ง แผ่ นดิน” หนังสือเกี่ยวกับการจัดทาโครงการภูฟ้า พัฒนาตามพระราชดาริ ของสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เป็นการดาเนินงานพัฒนาคุณภาพชี วิต ของเด็ กและ เยาวชนในโรงเรียน และศูนย๑การเรียนรู๎ชุมชนชาวไทยภู เขาของ แมํฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย พระราชดาริที่พระองค๑ทรงแก๎ไขปัญหาเป็นอัน ดั บแรก คื อ โครงการเกษตรเพื่ อ อาหารกลาง วั น โครงการพัฒนาสูตรอาหารกลางวันในโรงเรียนเพื่ อ ให๎ เด็ กและเยาวชนได๎ บริ โ ภคอาหารกลางวั น อยํ า งถู ก สุขลักษณะและมีคุณคําทางอาหาร อีกทั้งยังมีการจั ด กลุํ ม อาชี พ เพื่ อ ให๎ ชาวบ๎ า นได๎ รู๎ จั กการพึ่ งพาตนเอง และสามารถสร๎างอาชีพเพื่อการดารงชีวิตได๎อยํางไมํยากลาบาก
วิชิตวงศ๑ ณ ป้อมเพชร. เมื่อผมถวายพระอักษรสมเด็จพระเทพฯ. กรุงเทพฯ : แสงดาว, ๒๕๔๔. [เลขเรียกหนังสือ 929.709593 จ555ม] “เมื่อผมถวายพระอักษรสมเด็จพระเทพฯ” หนังสือที่จัดพิมพ๑ขึ้นเนื่องในวโรกาสที่พระองค๑ทรงเจริญพระชนมายุ ค รบ ๖๐ พรรษา เนื้ อ หาใน เลํมเป็นการเขียนบันทึกประสบการณ๑ของ ดร.วิชิตวงศ๑ ณ ป้อมเพชร เมื่อครั้งได๎ถวายพระอั กษรสมเด็ จ พระ กนิษฐาธิราชเจ๎า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๒๔ พระองค๑ ทํา น ทรงอักษรระดับปริญญาเอก สาขาพัฒนาศึ กษาศาสตร๑ มหาวิ ย าลั ย ศรี น คริ น ทรวิ โ รฒ จนกระทั้ งสาเร็ จ ปริญญาการศึกษาดุษฎีบัณฑิต และด๎วยความที่ ดร.วิชิตวงศ๑ ณ ป้อ มเพชร ได๎ รั บมอบหมายให๎ เป็ น ผู๎ สอน วิชา เศรษฐศาสตร์การพัฒนาขั้นสูง แกํ นิ สิต ปริ ญญาเอก ซึ่ ง มี สมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงรวมอยูํในกลุํมนิสิตนั้น จึงนับเป็น สิ ริ ม งคลอั น สู งสุ ด ในชี วิต ของทําน และตลอดเวลาที่ได๎เฝ้าเบื้องพระยุคลบาท ดร.วิชิตวงศ๑ ณ ป้อ มเพชร ก็ ได๎ ต ระหนั กถึ งพระปรี ชา สามารถและพระอุตสาหะวิริยะในเชิงวิชาการของพระองค๑ ตลอดจนพระมหากรุ ณ าธิ คุ ณ ซึ่ งทรงมี ตํ อ พระ อาจารย๑และพระสหาย จนทาให๎ต๎องจดจาไว๎ด๎วยความจงรักภั กดีไปชั่วชีวิต
ศูนย๑มานุษยวิทยาสิรินธร. เรียงร้อยบรรณรัตน์. กรุงเทพฯ : นานมีบุ๏คส๑, ๒๕๔๒. [เลขเรียกหนังสือ 929.709593 ร829]
“เรียงร้อยบรรณรัตน์ ” หนังสือที่ได๎รวบรวมรายการทางบรรณานุกรมและดรรชนี พ ระราชนิ พ นธ๑ ในสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ราชเจ๎า กรมสมเด็จพระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุ ม ารี พร๎ อ มภาพประกอบของหนั งสื อ โดย หนังสือเลํมนี้ทาให๎เห็นถึงพระปรีชาสามารถของพระองค๑ ไมํ วํา จะเป็ น ร๎ อ ยแก๎ วหรื อ ร๎ อ ยกรอง ตํ า งก็ เป็ น ที่ ยอมรับจากผู๎อํานทั่วไป คาประพันธ๑ที่อลังการด๎วยความวิจิตรเชิงวรรณศิลป์ มีลีลาที่ งดงาม สานวนไพเราะ โวหารคมคาย และเนื้อหาสาระเต็มเปี่ยมไปด๎วยสุนทรี ย ภาพจากการสั่ งสมประสบการณ๑ ในการเรี ย งร๎ อ ย ถ๎อยคา ไมํเฉพาะแตํ งานประพั น ธ๑ ภาษาไทยเทํ า นั้ น พระอั จ ฉริ ย ภาพในการเป็ น นั กอั กษรศาสตร๑ ของ พระองค๑ได๎เปลํงประกายในภาษาตํางประเทศในหลาย ๆ ภาษา อาทิ ภาษาฝรั่ งเศส อั งกฤษ เยอรมั น จี น เขมร บาลี และสันสกฤต รวมไปถึงผลงานแปลภาษาตํางประเทศ
ทองตํอ กล๎วยไม๎ ณ อยุธยา. สมเด็จพระเทพรัตนราชสุ ดาฯ เสด็จเยือนประเทศสาธารณรั ฐอินเดีย. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ๑กรุงเทพ, ๒๕๓๐. [เลขเรียกหนังสือ 923.2593 ท622ทส] “สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เสด็จเยือนประเทศสาธารณรั ฐอินเดีย ” หนังสือบอกเลําเรื่องราวเกี่ยวกับการเสด็จไปเยือนประเทศอินเดียของสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุ ม ารี เพื่ อ เป็ น ตั วแทนของชาติ น าไมตรี มิ ต รภาพของ ประเทศและประชาชนชาวไทยไปสูํประเทศที่ทรงเยื อ น และทรงน าความสั ม พั น ธ๑ ความรู๎ สึกที่ ดี งามจาก ประเทศนั้น ๆ กลับมาสูํประเทศและและประชาชนชาวไทย
จากการเสด็จพระราชด าเนิ น เยื อ นตํ า งประเทศของสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพรัตนราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุ ม ารี มี จ านวนหลายครั้ ง ดั งนั้ น ผู๎ จั ด ทาหนั งสื อ โดยได๎ รั บการ สนับสนุนจากธนาคารกสิกรไทยจึงขอให๎นายทองตํอ กล๎วยไม๎ ณ อยุ ธยา ผู๎ มี ผลงานเกี่ ย วกั บการเรี ย บเรี ย ง บทความเนื่ อ งในพระบรมราชจั กรี วงศ๑ ได๎ สรุ ปประมวลพระราชกรณี ย กิ จ เสด็ จ พระราชด าเนิ น เยื อ น ตํางประเทศไว๎ด๎วยกัน พร๎อมกับนายมานิตย๑ กฤษณะเทวินทร๑ ชํางภาพและผู๎ สื่ อ ขํ า วหนั งสื อ พิ ม พ๑ ไทยรั ฐ ผู๎ ที่มีโอกาสตามเสด็จพระราชดาเนินไปบันทึกภาพและทาขําวมามากครั้ง ทาการคั ด เลื อ กพระฉายาลั กษณ๑ ที่ งดงามและเหมาะสมจัดพิมพ๑เป็นเลํมเพื่อ ประมวลพระฉายาลักษณ๑และเอกสารสาคัญตํา ง ๆ ที่ เกี่ ย วกั บพระ ราชกรณียกิจของพระองค๑ทํานเพื่อเป็น การเฉลิมพระเกี ยรติลานาไปเผยแพรํตํอไป
นฤมล รัตนาภิบาล. ตามเสด็จ มุ่งไกลในรอยทราย. กรุงเทพฯ : อมรินทร๑พริ้นติ้งกรุ๏พ, ๒๕๓๔. [เลขเรียกหนังสือ 915.1 น276ต] “ตามเสด็จ มุ่งไกลในรอยทราย” หนังสือที่บันทึกภาพและเรื่องราวการตามเสด็จ สมเด็จพระกนิษฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุ ม ารี เมื่ อ ครั้ งที่ พ ระองค๑ ทํา นทรงเสด็ จ ณ สาธารณรั ฐ ประชาชนจี น ใน ระหวํางวันที่ ๗ - ๒๑ เมษายน พ.ศ. ๒๕๓๓ เพื่ อ เจริ ญสั ม พั น ธไมตรี ในการเสด็ จ เยื อ นสาธารณรั ฐ ประชาชนจีนครั้งนี้ทรงตั้งพระราชหฤทัยมุํงมั่นที่จะไปตามเส๎นทางแพรไหม (THE SILK ROAD) ซึ่ งเส๎ น ทาง นี้ถือเป็นเส๎นทางคมนาคมหลักที่สาคัญของประเทศจีนและประเทศตะวั น ตกเมื่ อ ประมาณ ๒,๐๐๐ ปี กํอ น โดยทรงพระราชประสงค๑ที่จะศึกษาความเป็นมาทั้งทางด๎ า นประวั ติ ศ าสตร๑ แ ละโบราณคดี อ ยํ า งละเอี ย ด รวมไปถึงบทบาทและอิทธิพลที่เส๎น ทางนี้มีตํอจีนและประเทศใกล๎เคีย ง
เนื้อหาภายในหนังสือสํวนใหญํจะเป็นภาพทรงปฏิบัติพระราชกรณี ย กิ จ ของสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ราชเจ๎า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุ ม ารี ขณะทรงเสด็ จ พระราชด าเนิ น ไปยั ง ที่ ตําง ๆ ตามเส๎นทางประวัติศาสตร๑ ข องประเทศจี น หนั งสื อ เลํ ม นี้ ไมํ เพี ย งแตํ จ ะสื่ อ ออกมาให๎ รั บรู๎ เพี ย ง พระราชกรณียกิจของพระองค๑ทํานเพียงเทํานั้นแตํยังสื่อถึงสิ่งที่ พ ระองค๑ ทํา นทรงทุํ ม เททั้ งพระวรกายและ พระหฤทั ย ในการทรงงานเพื่ อ ประโยชน๑ อ ยํ า งกว๎ า งขวางตํ อ การศึ กษาของไทย และสร๎ า งการเจริ ญ สัมพันธไมตรีกับมิตรประเทศให๎เข๎มแข็งยิ่งขึ้น
สถานเอกอัครราชทูต ณ กรุงดิลี กระทรวงตํางประเทศ. สมุดภาพที่ระลึกการเสด็จ พระราชดาเนิ นเยือน สาธารณรัฐประชาธิ ปไตยติมอร์ - เลสเต สมเด็จพระเทพรัตนราชสุ ดาฯ สยามบรมราชกุมารี . กรุงเทพฯ : ภาพพิมพ๑, ๒๕๕๗. [เลขเรียกหนังสือ 915.9804 ท622ส] “สมุดภาพที่ระลึกการเสด็จพระราชดาเนิ นเยือนสาธารณรั ฐ ประชาธิ ปไตยติมอร์ - เลสเต สมเด็จพระเทพรัตนราชสุ ดาฯ สยามบรมราชกุมารี” หนั งสื อ ที่ จั ด ทาขึ้ น เพื่ อ เฉลิ ม พระเกี ย รติ สมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรม สมเด็ จ พระเทพ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในวโรกาสฉลองพระชนมายุ ๕ รอบ ๒ เมษายน พ.ศ. ๒๕๕๘ สถาน เอกอั ค รราชทู ต ณ กรุ งดิ ลี จึ งได๎ จั ด ทาโครงการ “สมุ ด ภาพที่ ร ะลึ กการเสด็ จ พระราชด าเนิ น เยื อ น สาธารณรั ฐ ประชาธิ ปไตยติ ม อ ร๑ - เลสเต” โดยเนื้ อ หาในหนั งสื อ ได๎ ร วบรวมภาพถํ า ยของสถาน เอกอัครราชทูตฯ ในโอกาสเสด็จเยือนสาธารณรัฐ ประชาธิ ปไตยติ ม อร๑ – เลสเต ของพระองค๑ ทํา น และ หนังสือเลํมนี้ยังจัดทาขึ้นเพื่อเฉลิมพระเกียรติและยกยํองพระเกียรติคุณตํอการทู ต ไทยที่ มี ค วามสั ม พั น ธ๑ ที่ดี ระหวํางไทยกับติมอร๑ฯ อีกด๎วย
จุฬาลงกรณ๑มหาวิทยาลัย. สมาคมศิษย๑เกําอักษรศาสตร๑. เจ้าฟ้ามหาจักรี สยามบรมราชกุม ารี. กรุงเทพฯ : อมรินทร๑การพิมพ๑, ๒๕๓๐. [เลขเรียกหนังสือ 923.2593 ท622จ] “เจ้าฟ้ามหาจักรี สยามบรมราชกุมารี” หนังสือที่จัดทาขึ้นเนื่องในโอกาสที่สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎า กรมสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุ ม ารี ทรงสาเร็ จ การศึ กษาปริ ญญาดุ ษ ฎี บัณ ฑิ ต สาขาวิ ชาพั ฒ นาศึ กษาศาสตร๑ จาก มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ หนังสือเลํมนี้เป็นหนังสือเฉลิ ม พระเกี ย รติ ที่ร วบรวมเอาพระราชกรณี ย กิ จ ในด๎านการศึกษาของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุ ม ารี ที่มีพระปรีชาสามารถทั้งในด๎านของการศึกษาและการปฏิ บัติ ที่ทรงน าความรู๎ แ ละความคิ ดในด๎ า นตํ า ง ๆ นามาพัฒนาด๎านการศึกษา เนื้อหาในหนังสือเป็นการบอกเลํ า การบั น ทึ กเป็ น อั กษรพร๎ อ มกั บมี พ ระฉายา ลักษณ๑ของพระองค๑ทํานเกี่ยวกับพระราชประวั ติ ตั้ งแตํ เริ่ ม ต๎ น ที่ พ ระองค๑ ทํา นได๎ ทรงเข๎ า ศึ กษาในปี พ.ศ. ๒๕๐๑ รวมถึงพระราชกรณียกิจทางด๎านการศึกษาที่ ทรงเคยปฏิบัติ ที่ผํานมารวบรวมไว๎ในหนั งสือด๎วย
กรมวิชาการ. ศูนย๑พัฒนาหนังสือ . ดุจดวงแก้วแจ่มจรัสวัฒ นธรรม. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ๑คุรุสภาลาดพร๎าว, ๒๕๓๔. [เลขเรียกหนังสือ 910.4 ว546ด] “ดุจดวงแก้ว แจ่มจรัสวัฒนธรรม” หนังสือเสริมประสบการณ๑ที่กรมวิชาการจัดทาขึ้นเพื่อใช๎ในการศึกษาเพิ่ ม เติ ม ของการศึ กษาระดั บ มัธยมศึกษา โดยมีความเกี่ยวข๎องกับวิชาสังคมศึ กษา เนื้ อ หาภายในเลํ ม ของหนั งสื อ ได๎ ร วบรวมพระราช นิพนธ๑ด๎านมรดกวัฒนธรรมทางศิลปะ โบราณสถานและประวั ติ ศ าสตร๑ ข องสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เชํน พระราชนิพนธ๑เรื่ อ ง เมื่ อ ข๎ า พเจ๎ า เป็ น นั กเรี ย น นอก เป็นต๎น เพื่อเป็นประโยชน๑แกํบุคคลที่สนใจรวมทั้ ง นั กเรี ย น นั กศึ กษา ครู อาจารย๑ และประชาชน ทั่วไปได๎มีโอกาสศึกษาตํอไป
ทองตํอ กล๎วยไม๎ ณ อยุธยา. สมเด็จพระเทพรัตนราชสุ ดาฯ เสด็จเยือนประเทศอิตาลี . กรุงเทพ : โรงพิมพ๑กรุงเทพ, ๒๕๓๑. [เลขเรียกหนังสือ 914.5 ท264ส] “สมเด็จพระเทพรัตนราชสุ ดาฯ เสด็จเยือนประเทศอิตาลี ” หนังสือที่รวบรวมประมวลพระราชกรณี ย กิ จ สมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในโอกาสที่ พ ระองค๑ ทํา นเสด็ จ พระราชด าเนิ น เยื อ นประเทศอิ ต าลี ระหวํางวันที่ ๔ – ๑๖ เมษายน พ.ศ. ๒๕๓๑ เพื่อรํวมประชุมเป็นคณะกรรมการตั ด สิ น รางวั ลหนั งสื อ เด็ ก IBBY ณ ศูนย๑แสดงสินค๎าและนิทรรศการเมืองโบโลญญํา รํวมกับคณะกรรมการผู๎ ทรงคุ ณ วุ ฒิ ของประเทศ ตําง ๆ โดยมีหนังสือมากกวํา ๓๐๐ เลํม จาก ๑๙ ประเทศที่รํ วมสํ งหนั งสื อ เข๎ า ประกวดในครั้ งนี้ โดยการ บันทึกภาพพระราชกรณียกิจในครั้งนี้แตกตํางไปจากครั้งอื่นนั่นก็คือการเสด็ จ ครั้ งนี้ มิ ใชํ การบั น ทึ กภาพโดย ชํางภาพหลวงแตํเป็นการบันทึกภาพโดยหัวหน๎ า ชํ า งภาพจากหนั งสื อ พิ ม พ๑ ไทยรั ฐ ที่ มี โ อกาสตามเสด็ จ ใน ฐานะผู๎แทนสื่อมวลชนมารวบรวมในเลํ ม เพื่ อ เผยแพรํ แ ละรวบรวมประมวลภาพพระราชกรณี ย กิ จ ของ พระองค๑ทํานเมื่อครั้งเสด็จเยือนประเทศอิตาลีในครั้งนี้
กรมศิลปากร. สมเด็จพระเทพรัตนราชสุ ดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดาเนินเยือน ต่างประเทศ. กรุงเทพฯ : อมรินทร๑การพิมพ๑, ๒๕๒๖. [เลขเรียกหนังสือ 929.709593 ท622ส] “สมเด็จพระเทพรัตนราชสุ ดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดาเนินเยือนต่างประเทศ” หนังสือที่กรมศิลปากรจัดทาขึ้ น เพื่ อ สดุ ดี พ ระเกี ย รติ คุ ณ ของสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรม สมเด็จพระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุ ม ารี เนื่ อ งในวโรกาสคล๎ า ยวั น พระราชสมภพ วั น ที่ 2 เมษายน หนังสือเลํมนี้กรมศิลปากรได๎พิจารณาเห็นวําพระองค๑ ทํา นทรงมี พ ระราชกรณี ย กิ จ เสด็ จ ไปเยื อ น ตํางประเทศ ทรงปฏิบัติพระราชภารกิจได๎สาเร็จลุลํวงเป็นอยํางดียิ่งและในการเสด็ จ แตํ ละครั้ งนั้ น พระองค๑ ทรงได๎รับของที่ระลึกและได๎ทรงเก็บรวบรวมไว๎ เป็ น ที่ ร ะลึ กทั้ งหมดไมํ วํา จะทรงได๎ รั บทั้ งจากประมุ ขของ ประเทศหรือของจากประชาชนในประเทศนั้น ๆ กรมศิลปากรจึงได๎ รั บพระบรมราชานุ ญาตให๎ น าสิ่ ง ของที่ ระลึกที่ได๎รับจากตํา งประเทศตลอดจนภาพถํ า ยและเอกสารตํ า ง ๆ ออกจั ด แสดงในพิ พิ ธภั ณ ฑสถาน แหํงชาติเพื่อให๎ประชาชนได๎มีโอกาสชมของที่ระลึกเหลํานั้นและในวโรกาสคล๎ า ยวั น พระราชสมภพนี้ ทาง กรมศิลปากรจึงได๎จัดพิมพ๑หนังสือขึ้นมาเพื่อเป็นการสดุดีพระเกียรติคุณของพระองค๑ ทําน
หนังสือพระราชนิพนธ์
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. ดอยตุง เชียงตุง. เชียงใหมํ : สุริวงศ๑บุ๏คเซนเตอร๑, ๒๕๓๗. [เลขเรียกหนังสือ 915.91 ท622ค] “ดอยตุง เชียงตุง” หนังสือที่บอกเลําเรื่องราวการเสด็ จ เดิ น ทางไปเยี่ ย มเยื อ นประชาชนที่ ด อยตุ ง จั งหวั ด เชี ย งราย และเชียงตุง ประเทศพมํา ของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎า กรมสมเด็จพระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรม ราชกุมารี ซึ่งหนังสือเลํมนี้เป็นหนังสือบันทึกที่พระองค๑ ทํา นเป็ น ผู๎ ประพั น ธ๑ ด๎ วยพระองค๑ เอง โดยเป็ น การ บอกเลําเรื่องราวของการเดินทาง รวมไปถึงพระราชกรณี ย กิ จ หรื อ กิ จ กรรมที่ พ ระองค๑ ทรงทอดพระเนตร เห็นและรํวมทากิจกรรมกับประชาชนในหลายชนเผํ า ไมํ วํา จะเป็ น มู เซอร๑ อี ก๎อ ไทยใหญํ ไทยเขิ น หรื อ ลีซอ เป็นต๎น อีกทั้งยังเป็นบันทึกการเดินทางอยํางไมํเป็น ทางการของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎า กรมสมเด็จ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในวันที่ ๓ – ๔ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๓๗ ณ เชียงตุง ประเทศพมํา แม๎จะเป็นเวลาที่ไมํนานนั ก แตํการเดินทางครั้งนั้นก็มีความสนุ กสนานเพลิดเพลิ นยิ่ ง ทั้งยังอบอุํนด๎วยน้าใจ ไมตรีจากเพื่อนบ๎าน และหนังสือเลํมนี้ยังสะท๎อนให๎เห็น ถึงภาพวัฒนธรรมของประเทศพมําได๎อยํางชัดเจน
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. แกะรอยโสม. กรุงเทพฯ : อมรินทร๑พริ้นติ้งกรุ๏พ, ๒๕๓๔. [เลขเรียกหนังสือ 915.19 ท622ก] “แกะรอยโสม” หนังสือพระราชนิพนธ๑ในสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยาม บรมราชกุมารี ที่เสด็จเยือนประเทศสาธารณรั ฐ เกาหลี และสาธารณรั ฐ ประชาธิ ปไตยประชาชนเกาหลี (เกาหลีเหนือ) โดยรัฐบาลทั้งสองประเทศกราบบังคมทูลเชิญเสด็จในระหวํางวั น ที่ ๑๘ – ๒๙ มี น าคม พ.ศ. ๒๕๓๔ ซึ่งเป็นการเสด็จเยือนอยํางเป็น ทางการ
เนื้อหาในหนังสือวําด๎วยเรื่องของการทอดพระเนตรเห็นสิ่งตําง ๆ ของพระองค๑ ทํา นในระยะเวลา สั้น ๆ และมีการสอดแทรกความรู๎สึก เพื่อให๎ผู๎อํานได๎เก็บเอาความรู๎และประสบการณ๑ เหลํ า นี้ ไปใช๎ ประกอบ กับข๎อมูลเดิมที่มีอยูํ อีกทั้งพระองค๑ทํานทรงตรัสอีกวํา “พระองค๑ ทํา นไมํ เคยเสด็ จ เกาหลี เหนื อ มากํ อ น มี โอกาสคราวนี้ก็ดีใจที่จะได๎ไปเรียนรู๎ มีผู๎หาข๎อมูลมาถวายมากมายแตํ ไมํ ทรงมี เวลาอํ า นเพราะวํ า ราชการ มาก จึงคิดวําจะทรงจดบันทึกไว๎ทุก ๆ วัน เพื่อไมํให๎ทรงลืม”
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. ชมช่อมาลตี. กรุงเทพฯ : ธนาคารไทยพาณิชย๑ และมูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา, ๒๕๒๘. [เลขเรียกหนังสือ 915.98 ท622ช ฉ.2] “ชมช่อมาลตี” หนังสือพระราชนิพนธ๑ในสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยาม บรมราชกุมารี ที่เสด็จเยือนประเทศอินโดนีเซีย ระหวํางวันที่ ๒ – ๑๖ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๒๗ หนั งสื อ เลํ ม นี้ มาจากสมุดบันทึกการเดินทางของพระองค๑ทํานที่เขียนขึ้นอยํางเรํงดํวน เมื่ อ ครั้ งที่ พ ระองค๑ ทํา นเสด็ จ เยื อ น ประเทศอินโดนีเซีย พระองค๑ทํานได๎ทรงทดลองจดบั น ทึ กเรื่ อ งราวเป็ น รายวั น เป็ น การเขี ย นตามวั น ที่ ใน ระหวํางที่พานักอยูํในตํางประเทศ สํวนเนื้อหาที่ปรากฏในหนั งสื อ เลํ ม นี้ วํา ด๎ วยเรื่ อ งของพระราชกรณี ย กิ จ และการเสด็ จ เยี่ ย มชม สถานที่ตําง ๆ พร๎อมกับการพบปะบุคคลคนสาคัญของประเทศอิ น โดนี เซี ย นอกจากนี้ ภายในเลํ ม ถึ งที่ ม า ของการตั้งชื่อของหนังสือเลํมนี้ พระองค๑ทํานทรงตรัสวํา “อินโดนีเซียมีดอกมะลิ ที่เรี ย กวํ า ดอกมาลตี เป็ น ดอกไม๎ประจาชาติ เขามีวิธีการจัดชํอดอกไม๎ที่ดูนําชม ซึ่งการเดินทางไปเยี่ ย มเยื อ นในครั้ งนี้ คื อ การไปชม วัฒนธรรมอันงดงามของประเทศเพื่อนบ๎าน ที่มีทั้งความคล๎ายคลึงและความแตกตํา งกั บวั ฒ นธรรมของไทย เรา เปรียบเสมือนได๎ชมดอกไม๎ชนิดหนึ่ งที่ เรามีเหมือนกั น แตํเรียกชื่อและมีวิธีการจัดตํางกัน”
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. เมื่อข้าพเจ้าเป็นนักเรียนนอก. กรุงเทพฯ : มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา, ๒๕๔๔. [เลขเรียกหนังสือ 915.1 ท622ม]
“เมื่อข้าพเจ้าเป็นนักเรียนนอก” หนังสือพระราชนิพนธ๑ในสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยาม บรมราชกุมารี ทรงบันทึกไว๎เมื่อครั้งเสด็จพระราชดาเนินไปทรงศึกษาภาษาจี น ณ มหาวิ ทยาลั ย ปั กกิ่ ง กรุ ง ปักกิ่ง ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน ระหวํางวันที่ ๑๔ กุมภาพันธ๑ – ๑๕ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๔๔ เนื้ อ หา ในหนังสือเลําถึงการได๎ทรงพระอั กษรภาษาจี น ฝึ กมวยไทเก็ ก ศึ กษาการวาดภาพแบบจี น และทรงฝึ ก เครื่องดนตรีจีน อีกทั้งการเสด็จพระราชดาเนินไปทรงเยี่ ย มนายหวั งเหมิ ง ผู๎ เขี ย นเรื่ อ ง ผี เ สื้ อ ที่ พ ระองค๑ ทํานทรงนามาแปล และการเสด็จพระราชดาเนินเยือนสถานที่ตําง ๆ นอกจากนี้ยังทรงเลําถึงความเป็นอยูํแบบนักศึกษาวําทรงมี พ ระราชกิ จ วั ต รประจ าวั น อยํ า งไรบ๎ า ง นอกเหนือจากการเรีย นและการเสด็ จ ไปยั งสถานที่ ตํ า ง ๆ เชํ น ทรงเลํ า ถึ งการเข๎ า ครั วปรุ งอาหารด๎ วย พระองค๑เอง และทรงล๎างชามเอง ทรงเลําอยํางละเอี ย ดตลอดระยะเวลา ๑ เดื อ น จนกระทั่ งทรงสาเร็ จ การศึกษาได๎รับปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์จากมหาวิ ทยาลั ยปั กกิ่ ง
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. เล่าเรื่องเมืองฝรั่ง. กรุงเทพฯ : มูลนิธิสมเด็จ พระเทพรัตนราชสุดา, ๒๕๔๕. [เลขเรียกหนังสือ 914 ท622ล]
“เล่าเรื่องเมืองฝรั่ง” หนังสือเลํมนี้ได๎ร วบรวมพระราชด ารั สของสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ที่พระองค๑ทํานทรงเลํ า เรื่ อ งประเทศฝรั่ งเศสตามที่ ได๎ เ สด็ จ พระราช ดาเนินเยือน เมื่อ เดือนพฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๒๓ พร๎อมด๎วยพระฉายาลักษณ๑ของพระราชกรณียกิจที่ ทรงฉาย ในประเทศตําง ๆ ตั้งแตํ พ.ศ. ๒๕๒๐ – ๒๕๒๓ ซึ่งการเสด็จพระราชดาเนิ น ครั้ งนี้ นั บเป็ น การเสด็ จ เยื อ น สาธารณรัฐฝรั่งเศสเป็นครั้งแรก ตามคากราบบังคมทูลเชิญของรัฐบาลฝรั่ งเศส โดยเสด็ จ พร๎ อ มด๎ วยสมเด็ จ พระเจ๎าน๎องนางเธอ เจ๎าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ๑ อัครราชกุมารี กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. บุหงาราไป. กรุงเทพฯ : ธนาคารทหารไทย, ๒๕๔๕. [เลขเรียกหนังสือ 709.598 ท622บ ฉ.2]
“บุหงาราไป” หนั งสื อ พระราชนิ พ นธ๑ ที่ร วบรวมเกี่ ย วกั บศิ ลปะอิ น โดนี เซี ย ไว๎ ด๎ วยกั น เปรี ย บเสมื อ นการท า บุหงาราไป หรือที่เราเรียกกันแบบยํอวํา บุหงา เป็นการประดิษฐ๑จากดอกไม๎ สารพั น ชนิ ด โดยหนั งสื อ เลํ ม นี้ จั ด พิ ม พ๑ เ พื่ อ ประกอบนิ ท รรศ การเรื่ อ ง ศิ ล ปะอิ น โด นี เซี ย จั ด แสด ง ณ พระที่ นั่ ง อิ ศ ราวิ นิ จ ฉั ย พิพิธภัณฑสถานแหํงชาติ กรุงเทพฯ ตั้งแตํวันที่ ๑ เมษายน ถึง ๓๑ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๒๘ ในวโรกาส คล๎ า ยวั น พระราชสมภพครบ ๓๐ พระชั น ษาของสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี อีกทั้งหนังสือพระราชนิพนธ๑เลํมนี้ยั งเป็ น สํ วนขยายของหนั งสื อ พระราชนิ พ นธ๑ ชุด เสด็ จ เยื อ นตํ า งประเทศเรื่ อ ง ชมช่ อ มาลตี ที่ ทรงบั น ทึ กเรื่ อ งราวการเดิ น ทางคราวเสด็ จ เยื อ นสาธารณรั ฐ อินโดนีเซียในปี พ.ศ. ๒๕๒๗ เนื้อหาในเลํมประกอบด๎วยรูปเกี่ยวกับศิลปวัฒนธรรมของอิ น โดนี เซี ย รวมไป ถึงพระฉายาลักษณ๑และของที่ระลึกที่มีผู๎ทูลเกล๎าทูลถวายสมเด็จพระกนิษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เมื่อครั้งเสด็จเยือนสาธารณรัฐอินโดนีเซียอีกด๎วย
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. เจียงหนานแสนงาม. กรุงเทพฯ : มูลนิธิสมเด็จ พระเทพรัตนราชสุดา, ๒๕๔๓. [เลขเรียกหนังสือ 915.1 ท622จ] “เจียงหนานแสนงาม” หนังสือพระราชนิพนธ๑ของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎า กรมสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยาม บรมราชกุมารี ที่ทรงบันทึกไว๎เมื่อครั้งเสด็จพระราชดาเนินเยือนสาธารณรั ฐ ประชาชนจี น ระหวํ า งวั น ที่ ๒ เมษายน – ๑๔ เมษายน พ.ศ. ๒๕๔๒ พระองค๑ทํานทรงถํายทอดประสบการณ๑ผํานงานวรรณศิ ลป์ ทั้ งร๎ อ ย แก๎วและบทกวี ในหลากหลายลีลาโดยเนื้อหาสาระที่พระองค๑ทรงทอดพระเนตรเห็ น ได๎ ทรงจั บประเด็ น มา นาเสนอให๎ผู๎อํานได๎รับความรู๎อยํางแยบยลจนนําชื่นชมในพระอั จ ฉริ ย ภาพเป็ น อยํ า งยิ่ ง เชํ น ยอดหมูํ บ๎า น กลางน้าแหํงเจียงหนาน ตั้งอยูํทางตอนใต๎ของมณฑลเจียงซู ในเขตเมื อ งคุ น ซาน เสมื อ นหนึ่ งดอกบั วลอย อยูํบนผิวน้า มีลาคลองสองสายไหลจากตะวั น ตกถึ งตะวั น ออกและทิ ศ เหนื อ ถึ งทิ ศ ใต๎ ถนนหนทางและ บ๎านเรือนพอเหมาะพอเจาะ สะท๎อนภาพเขียนและกลอนของจีนในสมัยโบราณที่ เขี ย นไว๎ วํา “สะพานเล็ ก ลาคลองและบ๎านเรือน แม๎ดูเรียบงําย แตํเต็มไปด๎วยลีลา”
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. บันทึกเรื่องการปกครองของไทย สมัยอยุธยา และต้นรัตนโกสิ นทร์. กรุงเทพฯ : พี.เค.พริ้นติ้ง, ๒๕๔๐. [เลขเรียกหนังสือ 954.593 ท622บ]
“บันทึกเรื่องการปกครองของไทย สมัยอยุธยาและต้นรั ตนโกสิ นทร์ ” หนังสือรวบรวมบั น ทึ กการปกครองของไทย สมั ย อยุ ธยาและต๎ น รั ต นโกสิ น ทร๑ ซึ่ ง สมเด็ จ พระ กนิษฐาธิราชเจ๎า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุ ม ารี ทรงเรี ย บเรี ย งจากค าสอนของ ม.ร.ว. คึกฤทธิ์ ปราโมช พ.ศ. ๒๕๑๖ เนื้อหาในเลํมได๎มีการนาเสนออยํ า งเป็ น ลาดั บขั้ น ตอน ทั้ งเรื่ อ งของ การปกครองสํวนกลาง การปกครองสํวนภูมิภาคสมัยอยุธยา การทหาร การยุติธรรมพระอั ย การตํ า ง ๆ การ ศาลไทย รายได๎รายรับและภาษีอากร รวมไปถึ งเรื่ อ งของศาสนา นอกจากนี้ ยั งมี ดั ชนี ท๎า ยเลํ ม ให๎ ค๎ น หา ข๎อมูลที่ต๎องการได๎อยํางรวดเร็วอีกด๎วย
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. มุ่งไกลในรอยทราย. กรุงเทพฯ : อมรินทร๑พริ้นติ้งกรุ๏พ, ๒๕๓๓. [เลขเรียกหนังสือ 915.1 ท622ม]
“มุ่งไกลในรอยทราย” พระราชนิพนธ๑ลาดับที่ ๑๑ ของการเสด็จพระราชดาเนินเยือนนานาประเทศอยํา งเป็ น ทางการของ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุ ม ารี หนั งสื อ เลํ ม นี้ เป็ น การ บันทึกการเสด็จพระราชดาเนินเยือนสาธารณรั ฐ ประชาชนจี น ครั้ งที่ ๒ ระหวํ า งวั น ที่ ๗ - ๒๑ เมษายน พ.ศ. ๒๕๓๓ ตามเส๎นทางแพรไหม โดยที่พระองค๑ทํานทรงเสด็จพระราชด าเนิ น จากกรุ งปั กกิ่ ง ไปยั งซี อ าน เสียงหยาง หลานโจว จิ่ วฉวน เจี ย ยูํ กวน ตุ น หวง ทูํ หลูํ ฟั น อู หลูํ มูํ ฉี กาชการ๑ และกวางโจวตามลาดั บ นอกจากนั้นยังมีสถานที่ที่พระองค๑ทํานเสด็จทอดพระเนตร เชํน วั ด ปี้ หยุ น ซื่ อ (วั ด พระอรหั น ต๑ ๕๐๐ รู ป) สุเหรํามุสลิม โรงงานเย็บปักถักร๎อย สุสานและพิพิธภัณฑ๑ตําง ๆ อีกมากมาย เป็นต๎น
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. ไทยเที่ยวพม่า. กรุงเทพฯ : อมรินทร๑การพิมพ๑, ๒๕๒๙. [เลขเรียกหนังสือ 915.91 ท622ท] “ไทยเที่ยวพม่า”
หนังสือที่สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุ ม ารี พระ ราชนิพนธ๑ขึ้นเมื่อเสด็จไปเยือนประเทศพมําซึ่งเป็นประเทศเพื่อนบ๎านของไทยเรา โดยในระหวํ า งที่ พ ระองค๑ ทํานได๎เสด็จไปเยือนตามคาเชิญของประธานพรรคโครงการสังคมนิยมพมํา เป็ น เวลา ๑๑ วั น โดยทรงพระ ราชนิพนธ๑ในรูปแบบของจดหมายถึงเพื่อนของพระองค๑ทํานที่ชื่อวํ า “หญิ ง” ทรงเลํ า ถึ งสถานที่ ที่พ ระองค๑ ทํานเสด็จไปทอดพระเนตรในแตํละวันทั้งที่เป็นโบราณสถานและโบราณวั ต ถุ ร วมไปจนถึ งวั ด วาอารามและ พิพิธภัณฑ๑หลาย ๆ แหํง เชํน พระเจดีย๑ชเวดากอง สถานีทดลองข๎าวมอปี ศู นย๑เพาะชากล๎ า ไม๎ เจดี ย๑ ตํ า ง ๆ ในเมืองพุกาม เป็นต๎น ในสํวนท๎ายของเลํมพระองค๑ทํานยังมีการลาดับความสาคัญในประวั ติ ศ าสตร๑ ของไทย และพมํานามาจดบันทึกไว๎ในหนั งสือ รวมถึงรายพระนามของพระมหากษัตริย๑แหํงพุ กามเอาไว๎อีกด๎วย
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. ทัวร์น้องโจ้. กรุงเทพฯ : อมรินทร๑การพิมพ๑, ๒๕๒๙. [เลขเรียกหนังสือ 919.4 ท622ท ฉ.4]
“ทัวร์น้องโจ้” หนังสือที่บันทึกการเสด็จพระราชดาเนินไปยังประเทศออสเตรเลี ย ในสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในระหวํางวั น ที่ ๑๗ ตุ ลาคม พ.ศ. ๒๕๒๗ จนถึ ง ตอนที่พระองค๑ทํานเสด็จกลับประเทศไทยในวั น ที่ ๒๙ ตุ ลาคม ๒๕๒๗ พระองค๑ ทํา นทรงเริ่ ม จดบั น ทึ ก ตั้งแตํที่เสด็จออกจากเกาะบาหลีไปยังแคนเบอร๑รําและอีกหลาย ๆ ที่ ทั้ งด๎ า นสภาพภู มิ ศ าสตร๑ วั ฒ นธรรม ความเชื่อของคนพื้นเมือง ตลอดจนวิชาชํางโบราณและเทคโนโลยี สมั ย ใหมํ ของประเทศออสเตรเลี ย เชํ น กิจการด๎านชลประทานและเกษตรกรรม ศิลปวัฒนธรรม และชีวิตความเป็นอยูํของชาวออสเตรเลี ย น โดยที่ พระองค๑ทํานทรงบันทึกเหตุการณ๑เป็นลาดับในแตํละวัน ด๎วยที่พระองค๑ทํานเห็น วํ า เป็ น เรื่ อ งที่ นํ า ศึ กษาและ สามารถนามาเปรียบเทียบกับไทยได๎หากวํ า สิ่ งไหนที่ ดี ก็จ ะได๎ น ามาปรั บปรุ งและน ามาใช๎ ในประเทศไทย นอกจากนี้ภายในเลํมยังได๎ร วบรวมภาพถํา ยและภาพฝีพระหัตถ๑ของพระองค๑ไว๎อีกด๎วย
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. โรมันสัญจร. กรุงเทพฯ : อมรินทร๑พริ้นติ้งกรุ๏พ, ๒๕๓๑. [เลขเรียกหนังสือ 914.563 ท622ร] “โรมันสัญจร” พระราชนิพนธ๑ในสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎า กรมสมเด็จพระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราช กุมารี เมื่อครั้นทรงเสด็จพระราชดาเนิน ณ ประเทศอิตาลี ในระหวํางวันที่ ๓ - ๑๖ เมษายน พ.ศ. ๒๕๓๑ เพื่ อ ทรงรํ วมเป็ น คณะกรรมการคั ด เลื อ กผู๎ ที่สมควรได๎ รั บรางวั ล ฮั น ส๑ คริ สเตี ย น แอนเดอร๑ สัน ของ International Board on Books for Young People (IBBY) ณ เมื อ งโบโลญญา เป็ น รางวั ลเกี่ ย วกั บ หนังสือยอดเยี่ยมดีเดํนที่ได๎รับคัดเลือก หลังจากที่การตัดสินเสร็จสิ้นแล๎วในวันที่ ๖ พระองค๑ ทํา นได๎ เสด็ จ ไป ทอดพระเนตรยังโบราณสถาน โบราณวัตถุอันล้าคําในที่ตําง ๆ ในเมืองโบโลญญาและพระองค๑ ทํา นทรงเลํ า ถึงศิลปวัฒนธรรมที่ทรงพบเห็น และนามาเลํา ไว๎ ในหนังสือเลํม นี้
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. ความคิดคานึง. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ๑ธนาคาร กสิกรไทย, ๒๕๒๗. [เลขเรียกหนังสือ 895.911008 ท622ค ฉ.2] “ความคิดคานึง ” หนังสือรวบรวมพระราชนิพนธ๑และภาพฝี พ ระหั ต ถ๑ ใ นสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ที่พระองค๑ทํานได๎แตํงขึ้น โดยมี การประพั น ธ๑ ทั้งภาษาฝรั่ งเศส ภาษาไทย ภาษาอังกฤษ และภาษาจีน โดยหนังสือเลํมนี้พระองค๑ทํานได๎ พ ระราชนิ พ นธ๑ เพิ่ ม เติ ม เป็ น ครั้ งที่
๓ เนื่องจากมีการแปลภาษาจีนเพิ่มขึ้นมา เพราะบทประพันธ๑เดิมของพระองค๑ทํานแตํงเป็น ภาษาฝรั่ งเศส
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. ลาวเหนือเมื่อปลายหนาว. กรุงเทพฯ : อมรินทร๑พริ้นติ้งแอนด๑พับลิชชิ่ง จากัด (มหาชน), ๒๕๔๐. [เลขเรียกหนังสือ 915.94 ท622ล]
“ลาวเหนือ เมื่อปลายหนาว” พระราชนิพนธ๑ ลาดับที่ ๔๐ ในสมเด็จพระกนิษฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุมารี พระองค๑ทรงโปรดเกล๎าฯ ให๎มูลนิธิสมเด็จพระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ จั ด พิ ม พ๑ ขึ้น เพื่ อ น า รายได๎จากการจาหนํายหนังสือนามาสมทบทุน กั บมูลนิ ธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เนื้อหาในหนังสือเป็นการบันทึกเรื่องราวเหตุการณ๑ในขณะที่เสด็จพระราชด าเนิ น เยื อ นสาธารณรั ฐ ประชาธิปไตยประชาชนลาว เมื่อวันที่ ๒๑ - ๒๔ มกราคม พ.ศ. ๒๕๔๐ ในครั้งนี้ พ ระองค๑ ได๎ เสด็ จ ฯ เยื อ น แขวงอุดมไซ เมืองหล๎า แขวงหลวงย้าทา เมืองสิง และสถานที่ตําง ๆ อี กมากมาย อาทิ เชํ น เสด็ จ พระราช ดาเนินไปยังศูนย๑พัฒนาและบริการเกษตรห๎วยซอน - ห๎ วยซั้ วตามพระราชด าริ เสด็ จ ไปพระราชด าเนิ น ทอดพระเนตรพระธาตุหลักเมือง ทอดพระเนตรตลาดเช๎า เป็นต๎น นอกจากนี้ในภาคผนวกท๎า ยเลํ ม พระองค๑ ได๎จัดทาข๎อมูลเกี่ยวกับกลุํมชาติพันธุ๑หรือชนเผําในแขวงหลวงน้ าทา สาธารณรั ฐ ประชาธิ ปไตยประชาชน ลาวเอาไว๎เพื่อเป็นความรู๎เพิ่มเติมแกํผู๎ที่สนใจศึ กษาอีกด๎วย
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. ย่าแดนมังกร. กรุงเทพฯ : มูลนิธิสมเด็จพระเทพ รัตนราชสุดา, ๒๕๒๕. [เลขเรียกหนังสือ 915.1 ท622ย 2525 ฉ.2] “ย่าแดนมังกร”
หนังสือพระราชนิพนธ๑ในสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยาม บรมราชกุมารี ในขณะที่เสด็จพระราชดาเนินสาธารณรัฐประชาชนจีน ระหวํางวั น ที่ ๑๒ - ๑๙ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๒๔ โดยเสด็จพระราชดาเนินจากกรุงเทพฯ ผํานฮํองกงไปยังกรุงปักกิ่ง ประเทศจี น เสด็ จ พระราช ดาเนินทอดพระเนตรไปยังสถานที่ตําง ๆ ที่สาคัญ อาทิเชํน วังอนุชน มหาศาลาประชาชน กาแพงเมื อ งจี น พระราชวังฤดูร๎อน ตาหนักของพระนางซูสี ทะเลสาบคุนหมิง เป็น ต๎ น เมื่ อ พระองค๑ ทํา นได๎ ทอดพระเนตร เห็นกิจการตําง ๆ และเหตุการณ๑หรือเรื่องราวตําง ๆ แล๎ว ทรงมีพระราชด ารั สวํ า “สิ่ งที่ ได๎ ทอดพระเนตร เห็นนั้น ถ๎าได๎ถํายทอดให๎ ชาวไทยได๎ รั บรู๎ ค งจะเป็ น ประโยชน๑ ตํ อ การ พั ฒ นาประเทศดี เป็ น อยํ า งดี ยิ่ งใน หลากหลายด๎าน” นอกจากนีใ้ นภาคผนวกท๎ายเลํมของหนังสือย่ าแดนมั งกรยั งมี กาหนดการการเสด็ จ พระ ราชดาเนินฯ พระราชดารัสในเรื่องตําง ๆ และเรื่องราวในโอกาสที่ประธานาธิบดี ของสาธารณรั ฐ ประชาชน จีนมาเยือนประเทศไทยเมื่อวันที่ ๑๑ - ๑๕ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๒๘ นามาไว๎ท๎ายเลํมอีกด๎วย
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. เบิ่งบ่ทัน เบิ่งบ่หมด. กรุงเทพฯ : อมรินทร๑พริ้นติ้งกรุ๏พ, ๒๕๓๓. [เลขเรียกหนังสือ 915.94 ท622ข] “เบิ่งบ่ทัน เบิ่งบ่หมด”
หนังสือเลํมนี้มีความหมายวํา ดูไมํทัน ดูไมํหมด เป็นหนังสือพระราชนิพนธ๑ ในสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ราชเจ๎า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี บันทึ กเมื่ อ ทรงเสด็ จ พระราชด าเนิ น ไปยั ง สถานที่ตําง ๆ ของประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ระหวํางวั น ที่ ๑๕ - ๒๒ มี น าคม พ.ศ. ๒๕๓๓ ทรงทอดพระเนตรโบราณวัตถุ โบราณสถาน สถานศึ กษา คลองชลประทานและการไฟฟ้ า และ สถานที่อีกมากมาย พระองค๑ทํานทรงให๎ เหตุ ผลที่ ตั้ งชื่ อ เรื่ อ งหนั งสื อ แบบนี้ เพราะวํ า มี สถานที่ ที่นํ า สนใจ มากมาย มากเกินกวําที่พระองค๑จะทอดพระเนตรได๎ ทั่วถึ งภายในเวลาที่ จ ากั ด และอี กเหตุ ผลหนึ่ งก็ คื อ พระองค๑เคยเสด็จเยือนประเทศลาวและทรงเลียบฝั่งโขงหลายครั้งจึงเกิดความสงสั ย วํ า “ฝั่ งโน๎ น เขาทาอะไร กันบ๎าง ในด๎านศิลปะก็ไมํคํอยเห็น ถ๎าลองไปศึกษาหรือถํายรูป...” ไมํวําใครที่ ได๎ อํ า นพระราชนิ พ นธ๑ เรื่ อ งนี้ ยํอมต๎องยอมรับวําพระราชนิพนธ๑นี้เป็นหนังสื อ ที่ ได๎ อํ า นจะต๎ อ งเพลิ ด เพลิ น ทาให๎ เ กิ ด จิ น ตนาการไปด๎ วย ตลอดเวลาอยํางแนํนอน
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. เยือนถิ่นอินเดียนแดง. กรุงเทพฯ : อมรินทร๑พริ้นติ้งแอนด๑พับลิชชิ่ง, ๒๕๓๗. [เลขเรียกหนังสือ 917.3 ท622ย]
“เยือนถิ่นอินเดียนแดง” หนังสือพระราชนิพนธ๑ในสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยาม บรมราชกุมารี เป็นพระราชนิพนธ๑ลาดับที่ ๒๒ ที่พระองค๑ ทํา นพระราชทานจั ด พิ ม พ๑ แ ละจ าหนํ า ยเพื่ อ น า รายได๎ไปชํวยเหลือเด็กที่ด๎อยโอกาสทางการศึกษา เนื้อหาในหนังสือเป็นบันทึกการเสด็จพระราชดาเนินเยือนประเทศสหรัฐ อเมริ กา ประเทศที่ ซึ่งเป็ น ดินแดนแหํงประวัติศาสตร๑ เป็นแหลํงรวมเทคโนโลยี อั น ทั น สมั ย และได๎ รั บการขนานนามวํ า เป็ น ประเทศ มหาอานาจที่สาคัญของโลก พระราชนิพนธ๑เรื่องนี้พระองค๑ทํานสามารถเขียนได๎อ ยํ า งละเอี ย ดและมี เนื้ อ หา ที่นํา สนใจได๎ ทั้งประโยชน๑ แ ละความรู๎ ตํ า ง ๆ ทาให๎ ผู๎ที่ได๎ อํ า นสามารถเพลิ ด เพลิ น และได๎ รั บอรรถรส เหมือนกับวําได๎เป็นสํวนหนึ่งในการตามเสด็จพระราชดาเนิ นไปสหรัฐอเมริกา
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. ข้ามฝั่งแห่งฝัน. กรุงเทพฯ : อมรินทร๑พริ้นติ้งแอนด๑พับลิชชิ่ง, ๒๕๓๙. [เลขเรียกหนังสือ 914.2 ท622ข]
“ข้ามฝั่งแห่งฝัน” หนังสือพระราชนิพนธ๑ในสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยาม บรมราชกุมารี เป็นพระราชนิพนธ๑ลาดับที่ ๓๔ ข๎ า มฝั่ งแหํ งฝั น เป็ น บั น ทึ กการเสด็ จ พระราชด าเนิ น เยื อ น ประเทศอังกฤษ ระหวํางวันที่ ๔ - ๑๐ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๓๘ เป็ น พระราชนิ พ นธ๑ ที่พ ระองค๑ ทํา นได๎ บันทึกหลังจากที่เสด็จเยือนประเทศฝรั่ งเศส ในการเสด็จพระราชดาเนินประเทศอังกฤษครั้งนี้ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎า กรมสมเด็ จ พระเทพ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีพระองค๑ได๎เสด็จฯ ไปทรงเปิดงานสาคัญ ๒ งาน คือ งานด๎ า นดนตรี ไทย ศึกษาที่ SOAS ของมหาวิทยาลัยลอนดอนและนิทรรศการเฉลิมพระเกี ย รติ พ ระบาทสมเด็ จ พระเจ๎ า อยูํ หัว ในวโรกาสฉลองสิริราชสมบัติครบ ๕๐ ปี ที่ Royal Geographical Society และได๎ เสด็ จ ฯ ไปยั งสถานที่ สาคั ญอื่ น ๆ ด๎ วย เชํ น สวนพฤกษศาสต ร๑ คิ ว (Kew Garden) พิ พิ ธภั ณ ฑ๑ ประวั ติ ศ าสตร๑ ธรรมชาติ พระราชวังวินด๑เซอร๑ พิพิธภัณฑ๑ดนตรี (Balnain House) เป็นต๎น นอกจากนี้การเสด็จพระราชด าเนิ น ครั้ งนี้ พระองค๑ทํานยังทรงได๎รับการถวายปริญญาดุ ษ ฎี บัณ ฑิ ต กิ ต ติ ม ศั กดิ์ สาขากฎหมายจากมหาวิ ทยาลั ย อะ เบอร๑ดีนที่ถวายทูลเกล๎าฯ แดํพระองค๑ทํานด๎วย
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. เย็นสบายชายน้า. กรุงเทพฯ : อมรินทร๑พริ้นติ้งแอนด๑พับลิชชิ่ง, ๒๕๔๐. [เลขเรียกหนังสือ 915.1 ท622ย]
“เย็นสบายชายน้า” หนังสือพระราชนิพนธ๑ในสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยาม บรมราชกุมารี เป็นพระราชนิพนธ๑ลาดับที่ ๓๘ เย็นสบายชายน้าเป็นบัน ทึ กการเสด็ จ พระราชด าเนิ น เยื อ น สาธารณรัฐประชาชนจีน ระหวํางวันที่ ๑๔ - ๒๗ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๓๙ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎า กรมสมเด็จพระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุ ม ารี ทรงบั น ทึ ก เกี่ยวกับการเดินทางตั้งแตํพระองค๑เดินทางออกจากกรุงเทพฯ จนถึงนครคุ น หมิ ง สาธารณรั ฐ ประชาชนจี น และทรงไปทอดพระเนตรยังที่ตําง ๆ อีกมากมายในหลายอาเภอของจีน อาทิ เชํ น เสด็ จ พระราชด าเนิ น ไป ทอดพระเนตรภาพหินสลักที่เป๋าติ่งซานอาเภอต๎าจู๐ เสด็ จ พระราชด าเนิ น ไปทอดพระเนตรบริ เวณที่ โ จโฉ แตกทัพเรืออาเภอผูํฉี่ และเสด็จพระราชดาเนินตํอไปยังนครอูํฮั่นเพื่อทอดพระเนตรหอนกกระเรี ย นเหลื อ ง และพิพิธภัณฑ๑แหํงชาติหูเป่ย เป็นต๎น นอกจากนี้เนื้อหาในหนั งสื อ ยั งมี การพู ด ถึ งโครงการสร๎ า งเขื่ อ นซาน เสียที่เป็นกรณีข๎อโต๎แย๎งกันมากในทั่วโลกวํ า มี ประโยชน๑ ม ากกวํ า หรื อ วํ า เกิ ด ผลเสี ย มากกวํ า เพราะหลาย เหตุผลที่ท๎วงในการสร๎างคืออาจทาให๎เกิดน้าทํวมในหลายพื้นที่ของประเทศจี น เป็ น พื้ น ที่ กว๎ า งและเมื อ งหรื อ สถานที่ที่นําสนใจหลายแหํงจะถูกน้าทํวมหมด อาจทาให๎คุณคําทางประวัติศาสตร๑ แ ละวั ฒ นธรรมอั น เกํ า แกํ หลายอยํางสูญหายไปได๎
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. ขอให้เจ้าภาพจงเจริญ. กรุงเทพฯ : อมรินทร๑พริ้นติ้งกรุ๏พ, ๒๕๓๕. [เลขเรียกหนังสือ 915.19 ท622ข] “ขอให้เจ้าภาพจงเจริญ” หนั งสื อ พระราชนิ พ นธ๑ ลาดั บที่ ๑๕ ในสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรม สมเด็ จ พระเทพ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เป็นบันทึกการเสด็จพระราชด าเนิ น เยื อ นประเทศฟิ ลิปปิ น ส๑ ระหวํ า ง วันที่ ๒๗ สิงหาคม – ๒ กันยายน พ.ศ. ๒๕๓๔ โดยการเสด็จพระราชดาเนินเยื อ นประเทศฟิ ลิปปิ น ส๑ ค รั้ งนี้ ได๎บันทึกวําเป็นการเสด็จพระราชดาเนินที่คํอนข๎างฉุกละหุกทาให๎พระองค๑ ไมํ สามารถบั นทึ กได๎ อ ยํ า งถี่ ถ๎วน เหมือนกับบันทึกเรื่องอื่น ๆ พระองค๑เสด็จไปทอดพระเนตรยั งสถานที่ ตํ า ง ๆ ของเมื อ งมะนิ ลา ประเทศ ฟิลิปปินส๑ อาทิเชํน เสด็จฯทอดพระเนตรพิ พิ ธภั ณ ฑ๑ เก็ บของของประธานาธิ บดี ฟิ ลิปปิ น ส๑ แ ละสํ วนที่ เก็ บ สมบัติของประธานาธิบดีมาร๑คอส ที่ ทาเนี ย บมาลากั น ยั ง เสด็ จ ฯ ทอ ดพระเนตรกิ จ การของ National Mapping and Resource Information Authority (NAMRIA) เสด็ จ ฯ ทอดพระเนตรบริ เวณที่ ได๎ รั บ ผลกระทบจากภูเขาไฟระเบิดที่จังหวัด Pampanga เป็นต๎ น พระองค๑ ทํา นทรงให๎ เหตุ ผลที่ ทรงตั้ งชื่ อ เรื่ อ ง ของหนังสือไว๎วํา “ขอให๎เจ๎าภาพจงเจริญ” เป็นชื่อเพลงที่กาลังซ๎อมในวั น ที่ ทราบวํ า ทรงได๎ รั บรางวั ลแมกไซ ไซและทรงตัดสินใจที่จะเดินทางไปรับรางวัลที่ประเทศฟิลิปปินส๑และเป็ น การอวยพรเจ๎ า ภาพ (รั ฐ บาลและ ชาวฟิลิปปินส๑กับมูลนิธิแมกไซไซ) ที่คอยดูแลพระองค๑ทํานเป็นอยํางดี
หนังสือพระราชนิพนธ์แปล
บารอน ฟอน มึนช๑เฮาเซํน. นิทานโกหกเยอรมัน ของบารอน ฟอน มึนช์เฮาเซ่น. กรุงเทพฯ : นานมีบุ๏คส๑พับลิเคชั่นส๑, ๒๕๕๗. [เลขเรียกหนังสือ 398.20431 ม611น] นิทานโกหกเยอรมัน ของบารอน ฟอน มึนช์เฮาเซ่น” หนังสือพระราชนิพนธ๑แปลในสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุมารี ที่ได๎มีการรวบรวมนิทานโกหกยอดนิยมของชาวเยอรมั น ไว๎ ถึง ๒๒ เรื่ อ ง เชํ น เรื่ อ งลํ า กวาง โชคของนายพราน ม๎าบนยอดโบสถ๑ และเป็ ด ถู กร๎ อ ยเป็ น พวง เป็ น ต๎ น โดยหนั งสื อ เลํ ม นี้ ได๎ มี การ รวบรวมพิมพ๑เป็นหนังสือหลากหลายภาษา เนื้อหาของนิ ทานในเลํ ม วํ า ด๎ วยเรื่ อ งโกหกทั้ งหมด ทั้ งในเรื่ อ ง โกหกเกี่ยวกับการลําสัตว๑ เรื่องโกหกเกี่ยวกับสงคราม และเรื่องโกหกเกี่ ย วกั บการเดิ น ทางทํ อ งเที่ ย ว เนื้ อ หา ในรูปแบบนี้ไมํมีปรากฏในวรรณคดี พื้ น บ๎ า นของไทย ดั งนั้ น สมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี จึ งเลื อ กวรรณกรรมเรื่ อ ง นิ ทานโกหกเยอรมั น ของบารอน ฟอน มึนช๑เฮาเซํน บางสํวนมาทาการถํายทอดเป็ น ภาษาไทย ซึ่ งถื อ เป็ น ประโยชน๑ ทั้งเพื่ อ การบั น เทิ งและ การศึกษาเชิงเปรียบเที ยบอีกด๎ วย
ปิงซิน. รอยยิ้มและน้าตาของหั วใจ. กรุงเทพฯ : นานมีบุ๏คส๑พับลิเคชั่นส๑, ๒๕๕๘. [เลขเรียกหนังสือ 895.13 ป611ร] “รอยยิ้มและน้าตาของหัวใจ” หนังสือพระราชนิพนธ๑แปลในสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุมารี พระองค๑ทํานทรงพระปรีชาสามารถยิ่ งด๎ า นอั กษรศาสตร๑ ได๎ ทรงพระราชนิ พ นธ๑ งาน เขียนหลากหลายประเภทที่ เต็มเปี่ ยมไปด๎วยรสถ๎อยทางภาษา เนื้อหาสาระ และความงามในเชิงวรรณศิลป์
เนื้อหาในหนังสือเลํมนี้จะประกอบด๎วยบทวรรณกรรมจีนรํวมสมัย ๔ เรื่ อ ง ได๎ แ กํ โคมส๎ ม ดวงน๎ อ ย หมิงจื่อกับเหมียวน๎อยมีจื่อ สาวน๎อยเสี่ยวหยูว และตานานกับข๎าวคูํ ซึ่ งเป็ น วรรณกรรมของนั กเขี ย นปิ งซิ น เนื้อหาในเลํมผู๎อํานจะได๎ซึมซับทั้งอรรถรสความงามด๎านภาษา ความงามของความรักในรูปแบบตํ า ง ๆ รวม ไปถึงความรู๎ด๎านวัฒนธรรม ประเพณีของสังคมจี น ยุ ค ปั จ จุ บัน ผํ า นเรื่ อ งราวความรั กของตั วละครหลั กใน เรื่อง
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. หยกใส ร่ายคา พระราชนิพนธ์แปล บทกวีจีน ใน สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี . กรุงเทพฯ : พิมพ๑ดี, ๒๕๔๑. [เลขเรียกหนังสือ 895.11 ท622ห] “หยกใส ร่ายคา” หนั งสื อ พระราชนิ พ นธ๑ แ ปลบทกวี จี น ใน สมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสม เด็ จ พระเทพ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได๎รวบรวมทั้งบทกวีและประเภทของบทกวี ที่แ ตกตํ า งกั น ไป บางบทกวี อาจมีความเป็นมาที่เกําแกํย๎อนไปถึงอารยธรรมของจีนในยุคต๎น ๆ และได๎ มี การพั ฒ นาตํ อ เนื่ อ งจนมี ค วาม ลงตัวและมีจุดเดํนในตัวเอง โดยพระองค๑ ทํา นทรงแปลชื่ อ บทกวี เป็ น ภาษาไทย เชํ น บทกวี หอกระเรี ย น เหลืองสํงเมิ่งเฮําหรานไปกํวงหลิงของหลี่ไป๋ เป็นต๎น พระองค๑ ทํา นทรงใช๎ ค าทั บศั พ ท๑ ภาษาจี น และโปรดให๎ แปลความหมายนั้นพร๎อมทั้งมีคาอธิบายไว๎ในภาคผนวก ในบทกวีที่พระองค๑ทํานทรงแปลนั้ น มี ทานองที่ เป็ น ฉันทลักษณ๑ จนมีการแตํงที่แตกตํางกันออกไปอีกด๎วย
ฉือลี่. นารีนครา. กรุงเทพฯ : นานมีบุ๏คส๑พับลิเคชั่นส๑, ๒๕๕๖. [เลขเรียกหนังสือ 895.13 ห359น] “นารีนครา” หนังสือพระราชนิพนธ๑แปลในสมเด็ จ พระกนิ ษ ฐาธิ ร าชเจ๎ า กรมสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุมารี โดยนารีนคราเป็นผลงานเขี ย นของฉื อ ลี่ นั กเขี ย นหญิ งที่ มี ชื่อ เสี ย งในการสร๎ า งสรรค๑ วรรณกรรมจีนรํวมสมัย สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ๎า กรมสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราช กุมารีพระองค๑ทรงสนพระราชหฤทัยในภาษาจีนและจีนวิทยา ทรงใฝ่ที่จะแสวงหาความรู๎ แ ละน าความรู๎ ที่มี นามาพัฒนาและประยุกต๑ใช๎ ทาให๎ พ ระองค๑ ทํา นมี ผลงานพระราชนิ พ นธ๑ แ ปลด๎ า นวรรณกรรมของจี น ที่ ทรงคุณคํามากมายหลายเรื่องรวมไปถึงเรื่อง นารีนคราเลํมนี้ด๎วย นารีนครา เป็ น เรื่ อ งที่ มี การน าสถานที่ ใ น ประเทศจีนครอูํฮั่นถือมาเป็ น ฉากหลั งในการเขี ย นนวนิ ย ายของฉื อ ลี่ นวนิ ย ายเรื่ อ งนี้ เป็ น นวนิ ย ายแนว สะท๎อนสังคม มีความงามของผู๎หญิงที่เป็นจุดเดํนภายในเรื่อง แตํจุดเดํ น ที่ วํา มานี้ ไมํ ใชํ รู ปลั กษณ๑ ที่เห็ น จาก ภายนอกหากแตํวําความงามของผู๎หญิงที่วํานี้เป็นความงามที่มาจากภายในและถํ า ยทอดออกมาในบทบาท ของความเป็นแมํ ความเป็นภรรยาและความสาคัญที่สาคั ญที่ สุด ในเรื่ อ งนี้ ก็คื อ ความเป็ น เพื่ อ นแท๎ ของตั ว ละครหลักในเรื่อง